2024-жылдын 27-мартында Айлана-чѳйрѳ, табигый ресурстар жана саламаттыкты сактоо боюнча комиссиянын катчысы Айнура Абуталибова БУУнун Женевадагы кеңсесинде өткөн Эл аралык калдыктарды жок кылуу күнүнө арналган конференцияга катышты. БУУ-Хабитаттын Женевадагы кеңсесинин башчысы Грэм Алабастер алып барган конференция экинчи Эл аралык нөл калдыктары күнүнө карата уюштурулуп, улуттук, субнационалдык, регионалдык жана жергиликтүү калдыктарды жок кылуу демилгелери жөнүндө маалымдуулукту жогорулатуу максаттарына ылайык өткөрүлдү деп табылды.
Конференцияга ТҮРКПАга мүчө өлкөлөрдөн, ошондой эле Өзбекстан жана Түркмөнстандан келген катышуучулар катышты.
Түркиянын БУУнун Женева кеңсесиндеги жана Швейцариядагы башка эл аралык уюмдардагы Туруктуу өкүлү, элчи Гүвен Бегеч, БУУнун Европа боюнча Айлана-чөйрө программасынын директору Арнольд Крейлхубер ачылыш сөз сүйлөштү.
Ачылыш аземинде Түркия Республикасынын биринчи айымы, «Нөл калдыктары» боюнча Атактуу инсандар кеңешме кеңешинин төрайымы Эмине Эрдоган видеокайрылуу жасады.
БУУнун жана башка эл аралык уюмдардын алдындагы Азербайжан Республикасынын (Климаттын өзгөрүшү боюнча БУУнун COP29 кабыл алуучусу) Туруктуу өкүлчүлүгүнүн кеңешчиси Диляра Абдуллаева, Эл аралык катуу калдыктар ассоциациясынын (ISWA) Президенти, БУУнун Башкы катчысынын калдыктарды жок кылуу боюнча кеңешмелер кеңешинин мүчөсү Карлос Силва Фильо, БУУнун уулуу заттар жана адам укуктары боюнча атайын баяндамачысы Маркос Ореллана, Базель, Роттердам жана Стокгольм конвенцияларынын аткаруучу катчысынын орун басары Дэвид Огден, Эл аралык эмгек уюмунун адилеттүү өтүү үчүн артыкчылыктуу аракеттер программасынын жетекчиси Мустафа Камал Гуейе, Бүткүл дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун суу, санитария, гигиена жана саламттыкты сактоо бөлүмүнүн башчысы Мэгги Монтгомери, БУУнун Европалык Экономикалык Комиссиясынын Айлана-чөйрөнү коргоо боюнча адиси Елена Сантер, "Global Cities Hub"тун тең директору Камелия Кемилева, Бириккен шаарлардын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын бүткүл дүйнөлүк уюмунун Президенти жана Конья шаардык муниципалитетинин мэри Угур Ибрахим Алтай (видео кайрылуу аркылуу) сөз сүйлөштү.
Иш-чаранын жүрүшүндө Женеванын коркунучтуу заттарды башкаруу боюнча негизги глобалдык борбор жана жана калдыксыз өндүрүү максатына жетишүүгө багытталган бир нече эл аралык уюмдардын жана көп тараптуу экологиялык келишимдердин жайгашкан жери катары ролу баса белгиленди.
2022-жылдын 14-декабрында Бириккен Улуттар Уюмунун Башкы Ассамблеясынын 77-отурумунда 30-мартты жыл сайын белгилене турган Эл аралык таштандысыз күнү деп жарыялоо боюнча резолюция кабыл алган. Түркия резолюцияны алдыга чыгарды жана ага 105 башка өлкө кошулду.
Конференцияны уюштурган Женева Айлана-чөйрө Тармагы (ЖАТ) — Женевадагы Эл аралык Айлана-чөйрө Үйүндө жана анын айланасындагы аймакта жайгашкан 100дөн ашык экология жана туруктуулук боюнча уюмдардын өнөктөштүгү. Алардын арасында Бириккен Улуттар Уюмунун кеңселери жана программалары, өкмөттөр аралык мекемелер, өкмөттүк эмес уюмдар, жергиликтүү бийлик органдары жана академиялык институттар орун алган.
1999-жылы негизделген ЖАТ Катчылыгы айлана-чөйрөнү коргоо маселелери боюнча маалыматты жайылтуу жана коомчулукту маалымдоо максатында жыйын жана жолугушууларды, тегерек столдорду, брифингдерди жана семинарларды уюштурат жана өткөрөт.
ЖАТ Катчылыгы Швейцариянын Айлана-чөйрөнү коргоо боюнча федералдык бюросу тарабынан колдоого алынат жана Бириккен Улуттар Уюмунун Айлана-чөйрө боюнча программасы (БУУАП) тарабынан башкарылат.
